Wymogi podstawowe
Przesyłki niektórych zwierząt i towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi mogą być dopuszczone do wprowadzenia do Unii – w oparciu o analizę ryzyka – tylko wówczas, gdy:
- pochodzą z państwa trzeciego lub jego regionu wymienionego w wykazie zgodnie z art. 126 ust. 2 lit. a) rozporządzenia (UE) 2017/625 .
Wykazy dopuszczonych państw trzecich określone zostały w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) nr 2019/626. - są wysyłane z zakładów spełniających mające zastosowanie wymogi, o których mowa w art. 126 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2017/625 , lub wymogi uznawane za co najmniej równoważne z nimi, i które figurują w wykazach sporządzonych i uaktualnianych zgodnie z art. 127 ust. 3 lit. e) ppkt (ii) i (iii) rozporządzenia (UE) 2017/625 oraz gdy przesyłki te są przyjmowane lub przygotowywane w tych zakładach. Komisja udostępnia publicznie na swojej stronie internetowej ( https://webgate.ec.europa.eu/sanco/traces/output/non_eu_listsPerActivity_en.htm ) wykazy zakładów przewidziane w art. 127 rozporządzenia (UE) 2017/625 w celu dostarczenia podmiotom prowadzącym przedsiębiorstwa spożywcze i konsumentom przejrzystych informacji o zakładach, z których takie towary mogą być wprowadzane do Unii w celu wprowadzenia do obrotu.
- każdej przesyłce zwierząt i towarów towarzyszyły świadectwo urzędowe lub poświadczenie urzędowe, lub wszelkie inne dowody zgodności z przepisami, o których mowa w art. 1 ust. 2 lit. a) rozporządzenia (UE) 2017/625 , takie jak poświadczenie prywatne, zgodnie z art. 126 ust. 2 lit. c) rozporządzenia (UE) 2017/625.
Świadectwa urzędowe zaświadczają przede wszystkim, że towary przeznaczone do spożycia przez ludzi spełniają:- wymogi ustanowione w rozporządzeniach: (WE) nr 178/2002 , (WE) nr 852/2004 i (WE) nr 853/2004 lub wymogi uznawane za równoważne z nimi;
- wszelkie szczególne wymogi dotyczące wprowadzania do Unii, ustanowione we właściwych.
Świadectwa urzędowe mogą dodatkowo zawierać szczegółowe informacje wymagane zgodnie z odrębnymi przepisami Unii dotyczącymi kwestii zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt.
Wymogi powyższe zostały ustalone w przepisach Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) nr 2019/625 z dnia 4 marca 2019 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 w odniesieniu do wymogów dotyczących wprowadzania do Unii przesyłek niektórych zwierząt i towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi Dz.U. L 131 z 17.5.2019, str. 18—30).
Spełnianie tych wymogów zostanie zweryfikowane podczas weterynaryjnej kontroli granicznej przeprowadzanej w zatwierdzonym Punkcie Kontroli Granicznej, która obejmuje: kontrolę dokumentacji, kontrolę identyfikacyjną oraz kontrolę bezpośrednią, w razie potrzeby.
Zasady przeprowadzania ww. kontroli ustalono w Rozporządzeniu Wykonawczym Komisji (UE) 2019/2130 z dnia 25 listopada 2019 r. ustanawiającym szczegółowe przepisy dotyczące działań przeprowadzanych podczas kontroli dokumentacji, kontroli identyfikacyjnych i kontroli bezpośrednich oraz po tych kontrolach w odniesieniu do zwierząt i towarów podlegających kontrolom urzędowym w punktach kontroli granicznej (Dz .U. UE L 321, 12.12.2019, p. 128–138)
Listy krajów trzecich i ich części zatwierdzonych do przywozu produktów do UE
Listy (wykazy) państw trzecich lub ich regionów, z których zezwala się na wprowadzanie do Unii przesyłek niektórych zwierząt i towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi z perspektywy bezpieczeństwa żywności zgodnie z art. 126 ust. 2 lit. a) rozporządzenia (UE) 2017/625 zostały ustalone w przepisach Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) nr 2019/626 z dnia 5 marca 2019 r. dotyczącego wykazów państw trzecich lub ich regionów, z których dozwolone jest wprowadzanie do Unii Europejskiej niektórych zwierząt i towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi, zmieniającym rozporządzenie wykonawcze (UE) 2016/759 w odniesieniu do tych wykazów (Dz.U. L 131 z 17.5.2019, s. 31).
Szczegółowe wykazy poniżej:
- Jaja i produkty jajeczne
- Kolagen
- Mięso czerwone
- Mięso drobiowe
- Mięso królików, zajęcy i niektórych ssaków lądowych
- Miód i produkty pszczelarskie
- Osłonki
- Produkty mięsne
- Produkty rybołówstwa oraz żywe małże, szkarłupnie, osłonice i ślimaki morskie
- Produkty złożone
- Próbki żywności pochodzenia zwierzęcego
- Wyroby mięsne
- Żelatyna
- Produkty ze ślimaków lądowych i żabie udka
Listy zatwierdzonych zakładów do przywozu produktów do UE
Komisja udostępnia publicznie listy zatwierdzonych zakładów do przywozu produktów do UE na swojej stronie internetowej:
https://ec.europa.eu/food/safety/international_affairs/trade/non-eu-countries_en
Listy zatwierdzonych zakładów według działalności
Listy zatwierdzonych zakładów według kraju trzeciego
Ogólne zasady certyfikacji
„Urzędowa certyfikacja” oznacza procedurę, za pomocą której właściwe organy potwierdzają zgodność z co najmniej jednym z wymogów określonych w przepisach, o których mowa w art. 1 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2017/625.
Wymogi ogólne dotyczące urzędowej certyfikacji zostały ustalone w przepisach Rozdziału VII wyżej wspomnianego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2017/625.
W przepisach Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) 2019/628 z dnia 8 kwietnia 2019 r. dotyczącego wzorów świadectw urzędowych dla określonych zwierząt i towarów oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2074/2005 i rozporządzenie wykonawcze (UE) 2016/759 w odniesieniu do tych wzorów świadectw ustalono poza tym specyficzne wymogi:
- dotyczące wzorów świadectw urzędowych, które nie są przedkładane w systemie IMSOC, a mianowicie:
Artykuł 3
Wymogi dotyczące wzorów świadectw urzędowych, które nie są przedkładane w systemie IMSOC
Wzory świadectw urzędowych dla tych zwierząt, produktów pochodzenia zwierzęcego, produktów złożonych, materiału biologicznego, produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, kiełków i nasion przeznaczonych do produkcji kiełków pochodzących z państw trzecich lub ich regionów, które to świadectwa są wymagane przepisami unijnymi na potrzeby wprowadzania do Unii i nie są przedkładane w systemie IMSOC, muszą spełniać następujące wymogi:
1) Oprócz podpisu urzędnika certyfikującego, świadectwo jest opatrzone pieczęcią urzędową. Kolor podpisu różni się od koloru druku. Wymóg ten ma również zastosowanie do pieczęci innych niż pieczęci tłoczone lub znaki wodne.
2) Jeżeli wzór świadectwa zawiera oświadczenia, te oświadczenia, które nie są potrzebne, zostają przekreślone, parafowane i opatrzone pieczęcią przez urzędnika certyfikującego lub całkowicie usunięte ze świadectwa.
3) Świadectwo składa się:
- z pojedynczego arkusza papieru; lub
- z kilku arkuszy papieru, przy czym wszystkie arkusze są niepodzielne i stanowią integralną całość;
lub c) z zestawu stron kolejno ponumerowanych w sposób wskazujący, iż stanowią one część skończonego ciągu.
4) Jeżeli świadectwo składa się z zestawu stron, na każdej stronie znajduje się niepowtarzalny kod, o którym mowa w art. 89 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE) 2017/625, oraz podpis urzędnika certyfikującego i pieczęć urzędowa.
5) Świadectwo wydaje się, zanim przesyłka, której dotyczy, znajdzie się poza kontrolą właściwych organów państwa trzeciego wystawiającego świadectwo.
- dotyczące wzorów świadectw urzędowych przedkładanych w systemie IMSOC:
Artykuł 4
Wymogi dotyczące wzorów świadectw urzędowych przedkładanych w systemie IMSOC
1.Wzory świadectw urzędowych na potrzeby wprowadzania do Unii zwierząt, produktów pochodzenia zwierzęcego, produktów złożonych, materiału biologicznego i produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego pochodzących z państw trzecich lub ich regionów, przedkładane w systemie IMSOC, opierają się na wzorze świadectwa urzędowego określonym w załączniku I.
2.Część II wzorów świadectw urzędowych, o których mowa w ust. 1, zawiera szczegółowe gwarancje dotyczące zdrowia i informacje wymagane w części II odpowiedniego wzoru świadectwa urzędowego dla tych zwierząt, produktów pochodzenia zwierzęcego, produktów złożonych, materiału biologicznego i produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego pochodzących z państw trzecich lub ich regionów, które są wymagane przepisami unijnymi na potrzeby wprowadzania do Unii.
3.Świadectwo urzędowe przedkłada się w systemie IMSOC, zanim przesyłka, której dotyczy, znajdzie się poza kontrolą właściwych organów państwa trzeciego wystawiającego świadectwo.
4.Wymogi określone w niniejszym artykule nie mają wpływu na charakter, treść i format świadectw lub poświadczeń urzędowych, o których mowa w art. 73 ust. 2 lit. b) i c) oraz w art. 129 ust. 2 lit. a) rozporządzenia (UE) 2017/625.
Wzory świadectw urzędowych, o których mowa w art. 12, 13 i 15–27 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/628, uzupełnia się na podstawie uwag określonych w załączniku II do ww. rozporządzenia.
Zasady zastępowania świadectw urzędowych
W związku z wejściem w życie z dniem 14 grudnia 2019 r. nowego prawa dotyczącego kontroli urzędowych, a mianowicie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 oraz rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/628 informujmy, że w prawie unijnym została uregulowana kwestia przyjmowania świadectw zastępczych wydanych przez właściwe organy państw trzecich dla przesyłek zwierząt, produktów pochodzenia zwierzęcego, produktów złożonych, materiału biologicznego i produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego pochodzących z państw trzecich.
Artykuł 5 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/628 stanowi, że właściwe organy mogą wydać świadectwo zastępcze wyłącznie w przypadku błędów administracyjnych w pierwotnym świadectwie lub w przypadku, gdy pierwotne świadectwo zostało uszkodzone lub zagubione.
W świadectwie zastępczym nie można zmieniać informacji zawartych w pierwotnym świadectwie dotyczących identyfikacji, identyfikowalności i gwarancji dotyczących zdrowia w odniesieniu do przesyłek.
Ponadto świadectwo zastępcze musi:
- zawierać wyraźne odniesienie do niepowtarzalnego kodu, o którym mowa w art. 89 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE) 2017/625 (numer świadectwa), oraz do daty wydania pierwotnego świadectwa i wyraźnie wskazuje, że zastępuje ono pierwotne świadectwo;
- być opatrzone nowym numerem świadectwa różniącym się od numeru świadectwa pierwotnego;
- być opatrzone datą wydania, która różni się od daty wydania pierwotnego świadectwa; oraz d)jest przedstawiane właściwym organom w oryginale, z wyjątkiem elektronicznych świadectw zastępczych przedłożonych w systemie IMSOC.
Wspomniane rozporządzenie stanowi także, że w celu uniknięcia niewłaściwych praktyk i nadużyć przypadki, w których świadectwo zastępcze może zostać wydane, powinny ograniczać się, w szczególności, do oczywistych błędów administracyjnych, takich jak specyficzne błędy w numerze kontenera lub numerze plomby czy błędy ortograficzne w adresach lub opisach produktów. Należy podkreślić, że wymiana świadectw nie może być uznana za powszechnie stosowaną i standardową praktykę.
W załączniku II do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/628 ustalono także, że zmiana odbiorcy, punktu kontroli granicznej wprowadzenia lub danych dotyczących transportu (tj. środki transportu i data) po wydaniu świadectwa przez właściwą władzę państwa trzeciego nie może skutkować wnioskiem o wydanie świadectwa zastępczego, tym niemniej podmiot odpowiedzialny za przesyłkę musi powiadomić o tym właściwy organ państwa członkowskiego wprowadzenia.
Opakowanie i oznakowanie
Zgodnie z artykułem 10 Rozporządzenia 852/2004 opakowania produktów spożywczych wprowadzanych na teren Wspólnoty muszą spełniać następujące warunki:
- Materiał używany do produkcji opakowań jednostkowych i opakowań zbiorczych nie może być źródłem zanieczyszczenia.
- Materiał do produkcji opakowań jednostkowych musi być składowany w taki sposób, aby nie był wystawiony na ryzyko zanieczyszczenia.
- Prace związane z opakowaniami jednostkowymi i opakowaniami zbiorczymi muszą być prowadzone w taki sposób, aby zapobiec zanieczyszczeniu produktów. Gdzie właściwe, oraz w szczególności w przypadku puszek i szklanych słojów, musi być zapewniona integralność konstrukcji pojemników oraz ich czystość.
- Materiał ponownego użytku używany do produkcji opakowań jednostkowych i opakowań zbiorczych dla środków spożywczych musi być łatwy do czyszczenia oraz, w miarę potrzeby, do dezynfekcji.
Załącznik II do Rozporządzenia 853/2004 określa wymagania dotyczące znakowania środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego:
[…]przedsiębiorstwa sektora spożywczego zobowiązane są zapewnić, aby produkty pochodzenia zwierzęcego opatrzone były znakiem identyfikacyjnym, naniesionym zgodnie z poniższymi przepisami.
A. NANOSZENIE ZNAKU IDENTYFIKACYJNEGO
- Znak identyfikacyjny musi zostać naniesiony przed opuszczeniem zakładu produkcyjnego przez produkt.
- Jednakże, kiedy opakowanie produktu jest usunięte lub jest ono dalej przetwarzane w innym zakładzie, produkt należy opatrzyć nowym znakiem. W takich przypadkach nowy znak musi wskazywać numer zatwierdzenia zakładu, w którym te czynności mają miejsce.
- Znak identyfikacyjny na opakowaniach jaj nie jest obowiązkowy, jeśli kod zakładu pakującego został naniesiony zgodnie z częścią A załącznika XIV do Rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007
- Zgodnie z art. 18 Rozporządzenia (WE) 178/2002 , przedsiębiorstwa sektora spożywczego muszą posiadać systemy i procedury identyfikacji przedsiębiorstw, od których otrzymały produkty pochodzenia zwierzęcego, lub którym te produkty dostarczyły.
B. FORMA ZNAKU IDENTYFIKACYJNEGO
- Znak musi być czytelny i trwały, a czcionki muszą być łatwe do rozszyfrowania. Musi być wyraźnie widoczny dla właściwych władz.
- Znak musi wskazywać nazwę kraju, w którym zlokalizowany jest zakład, która może być podana w formie pełnej lub za pomocą dwuliterowego kodu, zgodnie z odpowiednią normą ISO […]
- Znak musi wskazywać numer identyfikacyjny zakładu. Jeżeli zakład wytwarza zarówno żywność podlegającą zakresowi niniejszego rozporządzenia, jak i żywność, do które nie ma ono zastosowania, przedsiębiorstwo sektora spożywczego może stosować ten sam znak identyfikacyjny do obu rodzajów żywności.
- W przypadku nanoszenia znaku w zakładzie na terytorium Wspólnoty, znak ten musi być w kształcie owalnym oraz musi zawierać skrót CE, EC, EF, EG, EK, EY, ES, EÜ, EK, EO, EB lub WE.
C. SPOSÓB ZNAKOWANIA
- W zależności od sposobu prezentacji różnych produktów pochodzenia zwierzęcego, znak można nanosić bezpośrednio na produkt, opakowanie jednostkowe lub zbiorcze, lub drukować na etykiecie załączonej do produktu, na opakowaniu jednostkowym albo zbiorczym. Znak może mieć także postać nieusuwalnej przywieszki, wykonanej z odpornego materiału.
- W przypadku opakowania zbiorczego zawierającego krojone mięso lub podroby, znak musi zostać naniesiony na etykietę przytwierdzoną do opakowania zbiorczego lub wydrukowany na opakowaniu zbiorczym, w sposób zapewniający jego zniszczenie przy otwieraniu opakowania zbiorczego. Jednakże nie ma takiej konieczności, gdy proces otwarcia wiąże się ze zniszczeniem opakowania zbiorczego.
W przypadku gdy opakowanie jednostkowe zapewnia taką samą ochronę co opakowanie zbiorcze, etykietę można przytwierdzić do opakowania jednostkowego. - W przypadku produktów pochodzenia zwierzęcego umieszczanych w pojemnikach transportowych lub dużych opakowaniach zbiorczych, które to produkty mają zostać poddane dalszej obróbce, przetwarzaniu, pakowaniu jednostkowemu lub zbiorczemu w innym zakładzie, znak może zostać naniesiony na zewnętrzną powierzchnię pojemnika lub opakowania zbiorczego.
- W przypadku produktów pochodzenia zwierzęcego w stanie płynnym, w granulkach lub produktów sproszkowanych, przewożonych luzem, oraz produktów rybołówstwa także przewożonych luzem, nie ma konieczności umieszczania znaku identyfikacyjnego, jeżeli dokumentacja towarzysząca produktom zawiera informacje określone w pkt 6, 7 oraz, w miarę potrzeb, w pkt 8.
- W przypadku gdy produkty pochodzenia zwierzęcego są umieszczane w opakowaniu zbiorczym, które ma zostać bezpośrednio dostarczone do konsumenta końcowego, znak wystarczy nanieść jedynie na zewnętrzną część tego opakowania zbiorczego.
- W przypadku gdy znak jest nanoszony bezpośrednio na produkty pochodzenia zwierzęcego, stosowane kolory muszą zostać zatwierdzone zgodnie z przepisami wspólnotowymi dotyczącymi zastosowania substancji barwiących w środkach spożywczych.