Przywóz do Unii przesyłek niektórych zwierząt i towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi (HC)

Przesyłki niektórych zwierząt i towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi mogą być dopuszczone do wprowadzenia do Unii – w oparciu o analizę ryzyka – tylko wówczas, gdy:

1)  pochodzą z państwa trzeciego lub jego regionu wymienionego w wykazie zgodnie z art. 126 ust. 2 lit. a) rozporządzenia (UE) 2017/625 .
Wykazy dopuszczonych państw trzecich z których dozwolone jest wprowadzanie do Unii niektórych zwierząt i towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi określone zostały w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) nr 2021/405.

2)  są wysyłane z zakładów spełniających mające zastosowanie wymogi, o których mowa w art. 126 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2017/625 , lub wymogi uznawane za co najmniej równoważne z nimi, i które figurują w wykazach sporządzonych i uaktualnianych zgodnie z art. 127 ust. 3 lit. e) ppkt (ii) i (iii) rozporządzenia (UE) 2017/625 oraz gdy przesyłki te są przyjmowane lub przygotowywane w tych zakładach.

Komisja udostępnia publicznie na swojej stronie internetowej wykazy zakładów przewidziane w art. 127 rozporządzenia (UE) 2017/625 w celu dostarczenia podmiotom prowadzącym przedsiębiorstwa spożywcze i konsumentom przejrzystych informacji o zakładach, z których takie towary mogą być wprowadzane do Unii w celu wprowadzenia do obrotu.

Link do strony KE :

https://webgate.ec.europa.eu/sanco/traces/output/non_eu_listsPerActivity_pl.htm

3)  każdej przesyłce zwierząt i towarów towarzyszyły świadectwo urzędowe lub poświadczenie urzędowe, lub wszelkie inne dowody zgodności z przepisami, o których mowa w art. 1 ust. 2 lit. a) rozporządzenia (UE) 2017/625 , takie jak poświadczenie prywatne, zgodnie z art. 126 ust. 2 lit. c) rozporządzenia (UE) 2017/625.

Świadectwa urzędowe zaświadczają przede wszystkim, że towary przeznaczone do spożycia przez ludzi spełniają:

• wymogi ustanowione w rozporządzeniach: (WE) nr 178/2002 , (WE) nr 852/2004 i (WE) nr 853/2004 lub wymogi uznawane za równoważne z nimi;
• wszelkie szczególne wymogi dotyczące wprowadzania do Unii, ustanowione w w przepisach Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) nr 2019/625 z dnia 4 marca 2019 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 w odniesieniu do wymogów dotyczących wprowadzania do Unii przesyłek niektórych zwierząt i towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi Dz.U. L 131 z 17.5.2019, str. 18—30).

Świadectwa urzędowe mogą dodatkowo zawierać szczegółowe informacje wymagane zgodnie z odrębnymi przepisami Unii dotyczącymi kwestii zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt.

Spełnianie tych wymogów zostanie zweryfikowane podczas weterynaryjnej kontroli granicznej przeprowadzanej w zatwierdzonym Punkcie Kontroli Granicznej (BCP) która obejmuje: kontrolę dokumentacji, kontrolę identyfikacyjną oraz kontrolę bezpośrednią, w razie potrzeby.

Zasady przeprowadzania ww. kontroli ustalono w Rozporządzeniu Wykonawczym Komisji (UE) 2019/2130 z dnia 25 listopada 2019 r. ustanawiającym szczegółowe przepisy dotyczące działań przeprowadzanych podczas kontroli dokumentacji, kontroli identyfikacyjnych i kontroli bezpośrednich oraz po tych kontrolach w odniesieniu do zwierząt i towarów podlegających kontrolom urzędowym w punktach kontroli granicznej (Dz .U. UE L 321, 12.12.2019, p. 128–138)

Listy (wykazy) państw trzecich lub ich regionów, z których zezwala się na wprowadzanie do Unii przesyłek niektórych zwierząt i towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi z perspektywy bezpieczeństwa żywności zgodnie z art. 126 ust. 2 lit. a) rozporządzenia (UE) 2017/625 zostały ustalone w przepisach Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) 2021/405 z dnia 24 marca 2021 r. ustanawiającego wykazy państw trzecich lub ich regionów, z których dozwolone jest wprowadzanie do Unii niektórych zwierząt i towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 (Dz.U. L 114 z 31.3.2021, str. 118 z późn.zm.).

Szczegółowe wykazy dopuszczonych do przywozu państw trzecich oraz wzory obowiązujących świadectw urzędowych w odniesieniu do poszczególnych rodzajów produktów:

• Jaja i produkty jajeczne
• Kolagen
• Mięso czerwone
• Mięso drobiowe
• Mięso królików, zajęcy i niektórych ssaków lądowych
• Miód i produkty pszczelarskie
• Osłonki
• Produkty mięsne
• Produkty rybołówstwa oraz żywe małże, szkarłupnie, osłonice i ślimaki morskie
• Produkty złożone
• Próbki żywności pochodzenia zwierzęcego
• Wyroby mięsne
• Żelatyna
• Produkty ze ślimaków lądowych i żabie udka

Komisja Europejska udostępnia publicznie listy zatwierdzonych zakładów do przywozu produktów do Unii na swojej stronie internetowej:

„Urzędowa certyfikacja” oznacza procedurę, za pomocą której właściwe organy potwierdzają zgodność z co najmniej jednym z wymogów określonych w przepisach, o których mowa w art. 1 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2017/625.

Wymogi ogólne dotyczące urzędowej certyfikacji zostały ustalone w przepisach Rozdziału VII wyżej wspomnianego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2017/625.

Wymogi szczegółowe dotyczące świadectw dla przesyłek zwierząt i towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi ustalone zostały w przepisach Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) 2020/2235 z dnia 16 grudnia 2020 r. ustanawiającego przepisy dotyczące stosowania rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 i (UE) 2017/625 w odniesieniu do wzorów świadectw zdrowia zwierząt, wzorów świadectw urzędowych i wzorów świadectw zdrowia zwierząt/świadectw urzędowych do celów wprowadzania do Unii i przemieszczania w obrębie terytorium Unii przesyłek niektórych kategorii zwierząt i towarów oraz urzędowej certyfikacji dotyczącej takich świadectw i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 599/2004, rozporządzenia wykonawcze (UE) nr 636/2014 i (UE) 2019/628, dyrektywę 98/68/WE oraz decyzje 2000/572/WE, 2003/779/WE i 2007/240/WE (Dz.U. L 442 z 30.12.2020, str. 1—409):

„Artykuł 5
Wymogi dotyczące świadectw dla przesyłek zwierząt i towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi

1. Urzędowy lekarz weterynarii lub urzędnik certyfikujący wypełnia świadectwa dla przesyłek zwierząt i towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi zgodnie z następującymi wymogami:

a) świadectwo musi być opatrzone podpisem urzędowego lekarza weterynarii lub urzędnika certyfikującego oraz pieczęcią urzędową; kolor podpisu i kolor pieczęci, innej niż pieczęć tłoczona lub znak wodny, muszą różnić się od koloru druku;

b) jeżeli świadectwo zawiera liczne lub alternatywne oświadczenia, urzędowy lekarz weterynarii lub urzędnik certyfikujący przekreśla, parafuje i opatruje pieczęcią zbędne oświadczenia lub zostają one całkowicie usunięte ze świadectwa;

c) świadectwo urzędowe składa się z następujących elementów:

(i) pojedynczego arkusza papieru;

(ii) kilku arkuszy papieru, przy czym wszystkie arkusze są niepodzielne i stanowią integralną całość;

(iii) zestawu stron kolejno ponumerowanych w sposób wskazujący, że stanowią one część skończonego ciągu;

d) jeżeli świadectwo składa się z zestawu stron, o którym mowa w lit. c) ppkt (iii) niniejszego ustępu, na każdej stronie znajduje się niepowtarzalny kod, o którym mowa w art. 89 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE) 2017/625, oraz podpis urzędowego lekarza weterynarii lub urzędnika certyfikującego i pieczęć urzędowa;

e) w przypadku świadectw do celów przemieszczania przesyłek w obrębie terytorium Unii lub między państwami członkowskimi – świadectwo towarzyszy przesyłce do momentu, gdy dotrze ona do miejsca przeznaczenia w Unii;

f) w przypadku świadectw do celów wprowadzania przesyłek na terytorium Unii – świadectwo przedstawia się właściwemu organowi w punkcie kontroli granicznej wprowadzenia do Unii, w którym przesyłka podlega kontrolom urzędowym;

g) świadectwo wydaje się, zanim przesyłka, której dotyczy, znajdzie się poza kontrolą właściwego organu wydającego świadectwo;

h) w przypadku świadectw do celów wprowadzania na terytorium Unii – świadectwo sporządza się w języku urzędowym lub w jednym z języków urzędowych państwa członkowskiego, w którym znajduje się punkt kontroli granicznej wprowadzenia do Unii.

2. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 lit. h) państwo członkowskie może wyrazić zgodę na sporządzanie świadectw w innym języku urzędowym Unii oraz dołączanie do nich w stosownych przypadkach tłumaczenia poświadczonego.

3. Ust. 1 lit. a)–e) nie ma zastosowania do elektronicznych świadectw wydanych zgodnie z wymogami określonymi w art. 39 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/1715.

4. Ust. 1 lit. b), c) i d) nie ma zastosowania do świadectw wydanych w formie papierowej oraz wypełnionych w systemie TRACES i z niego wydrukowanych.”

Świadectwa do celów wprowadzania na terytorium Unii zwierząt, produktów pochodzenia zwierzęcego, produktów złożonych, kiełków przeznaczonych do spożycia przez ludzi i nasion przeznaczonych do produkcji kiełków przeznaczonych do spożycia przez ludzi należycie wypełnia i podpisuje urzędowy lekarz weterynarii lub urzędnik certyfikujący upoważniony przez właściwy organ państwa trzeciego do podpisywania odnośnych świadectw zgodnie z uwagami wyjaśniającymi zawartymi w załączniku I rozdział 4 ww. rozporządzenia 2020/2235

Kwestia zastępowania świadectw dla przesyłek zwierząt i towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi została uregulowana w przepisach: rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2017/625  oraz rozporządzenia wykonawczego Komisji nr 2020/2235 a w szczególności, w jego artykule 6:

„Artykuł 6
Zastępowanie świadectw dla przesyłek zwierząt i towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi

1. Właściwe organy wydają świadectwa zastępcze dla przesyłek zwierząt i towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi jedynie w przypadku błędów administracyjnych w pierwotnym świadectwie lub w przypadku, gdy pierwotne świadectwo zostało uszkodzone lub zagubione.

2. W świadectwie zastępczym właściwy organ nie zmienia informacji zawartych w pierwotnym świadectwie dotyczących identyfikacji przesyłki, jej identyfikowalności oraz gwarancji przewidzianych w pierwotnym świadectwie w odniesieniu do przesyłki.

3. W świadectwie zastępczym właściwy organ:
a) zawiera wyraźne odniesienie do niepowtarzalnego kodu, o którym mowa w art. 89 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE) 2017/625, oraz do daty wydania pierwotnego świadectwa i wyraźnie wskazuje, że zastępuje ono pierwotne świadectwo;
b) wskazuje nowy numer świadectwa różniący się od numeru świadectwa pierwotnego;
c) wskazuje datę wydania, która różni się od daty wydania pierwotnego świadectwa;
d) sporządza oryginalny dokument wydany w formie papierowej, z wyjątkiem elektronicznych świadectw zastępczych przedłożonych w systemie TRACES.

4. W przypadku wprowadzania do Unii przesyłek właściwy organ w punkcie kontroli granicznej wprowadzenia do Unii może powstrzymać się od żądania od podmiotu odpowiedzialnego za przesyłkę przedstawienia świadectwa zastępczego, jeżeli informacje dotyczące odbiorcy, importera, punktu kontroli granicznej wprowadzenia do Unii lub środka transportu ulegają zmianie po wydaniu świadectwa, a takie nowe informacje są przekazywane przez podmiot odpowiedzialny za przesyłkę.”

Wspomniane powyżej rozporządzenie wykonawcze Komisji nr 2020/2235 wyjaśnia, że w celu uniknięcia niewłaściwych praktyk i nadużyć przypadki, w których świadectwo zastępcze może zostać wydane powinny ograniczać się wyłącznie do błędów administracyjnych oraz przypadków, w których pierwotne świadectwo zostało uszkodzone lub zagubione. Należy stanowczo podkreślić, że wymiana świadectw nie może być uznana za powszechnie stosowaną i standardową praktykę.

Zgodnie z artykułem 10 Rozporządzenia 852/2004 opakowania produktów spożywczych wprowadzanych na teren Wspólnoty muszą spełniać następujące warunki:

1. Materiał używany do produkcji opakowań jednostkowych i opakowań zbiorczych nie może być źródłem zanieczyszczenia.
2. Materiał do produkcji opakowań jednostkowych musi być składowany w taki sposób, aby nie był wystawiony na ryzyko zanieczyszczenia.
3. Prace związane z opakowaniami jednostkowymi i opakowaniami zbiorczymi muszą być prowadzone w taki sposób, aby zapobiec zanieczyszczeniu produktów. Gdzie właściwe, oraz w szczególności w przypadku puszek i szklanych słojów, musi być zapewniona integralność konstrukcji pojemników oraz ich czystość.
4. Materiał ponownego użytku używany do produkcji opakowań jednostkowych i opakowań zbiorczych dla środków spożywczych musi być łatwy do czyszczenia oraz, w miarę potrzeby, do dezynfekcji.

Załącznik II do Rozporządzenia 853/2004 określa wymagania dotyczące znakowania środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego:
[…]przedsiębiorstwa sektora spożywczego zobowiązane są zapewnić, aby produkty pochodzenia zwierzęcego opatrzone były znakiem identyfikacyjnym, naniesionym zgodnie z poniższymi przepisami.

A. NANOSZENIE ZNAKU IDENTYFIKACYJNEGO

1. Znak identyfikacyjny musi zostać naniesiony przed opuszczeniem zakładu produkcyjnego przez produkt.
2. Jednakże, kiedy opakowanie produktu jest usunięte lub jest ono dalej przetwarzane w innym zakładzie, produkt należy opatrzyć nowym znakiem. W takich przypadkach nowy znak musi wskazywać numer zatwierdzenia zakładu, w którym te czynności mają miejsce.
3. Znak identyfikacyjny na opakowaniach jaj nie jest obowiązkowy, jeśli kod zakładu pakującego został naniesiony zgodnie z częścią A załącznika XIV do Rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007
4. Zgodnie z art. 18 Rozporządzenia (WE) 178/2002 , przedsiębiorstwa sektora spożywczego muszą posiadać systemy i procedury identyfikacji przedsiębiorstw, od których otrzymały produkty pochodzenia zwierzęcego, lub którym te produkty dostarczyły.

B. FORMA ZNAKU IDENTYFIKACYJNEGO

5. Znak musi być czytelny i trwały, a czcionki muszą być łatwe do rozszyfrowania. Musi być wyraźnie widoczny dla właściwych władz.
6. Znak musi wskazywać nazwę kraju, w którym zlokalizowany jest zakład, która może być podana w formie pełnej lub za pomocą dwuliterowego kodu, zgodnie z odpowiednią normą ISO […]
7. Znak musi wskazywać numer identyfikacyjny zakładu. Jeżeli zakład wytwarza zarówno żywność podlegającą zakresowi niniejszego rozporządzenia, jak i żywność, do które nie ma ono zastosowania, przedsiębiorstwo sektora spożywczego może stosować ten sam znak identyfikacyjny do obu rodzajów żywności.
8. W przypadku nanoszenia znaku w zakładzie na terytorium Wspólnoty, znak ten musi być w kształcie owalnym oraz musi zawierać skrót CE, EC, EF, EG, EK, EY, ES, EÜ, EK, EO, EB lub WE.

C. SPOSÓB ZNAKOWANIA

9. W zależności od sposobu prezentacji różnych produktów pochodzenia zwierzęcego, znak można nanosić bezpośrednio na produkt, opakowanie jednostkowe lub zbiorcze, lub drukować na etykiecie załączonej do produktu, na opakowaniu jednostkowym albo zbiorczym. Znak może mieć także postać nieusuwalnej przywieszki, wykonanej z odpornego materiału.
10. W przypadku opakowania zbiorczego zawierającego krojone mięso lub podroby, znak musi zostać naniesiony na etykietę przytwierdzoną do opakowania zbiorczego lub wydrukowany na opakowaniu zbiorczym, w sposób zapewniający jego zniszczenie przy otwieraniu opakowania zbiorczego. Jednakże nie ma takiej konieczności, gdy proces otwarcia wiąże się ze zniszczeniem opakowania zbiorczego.
    W przypadku gdy opakowanie jednostkowe zapewnia taką samą ochronę co opakowanie zbiorcze, etykietę można przytwierdzić do opakowania jednostkowego.
11. W przypadku produktów pochodzenia zwierzęcego umieszczanych w pojemnikach transportowych lub dużych opakowaniach zbiorczych, które to produkty mają zostać poddane dalszej obróbce, przetwarzaniu, pakowaniu jednostkowemu lub zbiorczemu w innym zakładzie, znak może zostać naniesiony na zewnętrzną powierzchnię pojemnika lub opakowania zbiorczego.
12. W przypadku produktów pochodzenia zwierzęcego w stanie płynnym, w granulkach lub produktów sproszkowanych, przewożonych luzem, oraz produktów rybołówstwa także przewożonych luzem, nie ma konieczności umieszczania znaku identyfikacyjnego, jeżeli dokumentacja towarzysząca produktom zawiera informacje określone w pkt 6, 7 oraz, w miarę potrzeb, w pkt 8.
13. W przypadku gdy produkty pochodzenia zwierzęcego są umieszczane w opakowaniu zbiorczym, które ma zostać bezpośrednio dostarczone do konsumenta końcowego, znak wystarczy nanieść jedynie na zewnętrzną część tego opakowania zbiorczego.
14. W przypadku gdy znak jest nanoszony bezpośrednio na produkty pochodzenia zwierzęcego, stosowane kolory muszą zostać zatwierdzone zgodnie z przepisami wspólnotowymi dotyczącymi zastosowania substancji barwiących w środkach spożywczych.

W stosunku do niektórych krajów oraz w odniesieniu do niektórych produktów ustanowiono środki ochronne nakładające dodatkowe obostrzenia dotyczące ich wprowadzania do Wspólnoty.